Wiejski ośrodek edukacyjny Elise Höniger w Jagniątkowie

O pensjonacie Elizy Höniger w Agnetendorf 31, dzisiejszym Jagniątkowie przy ulicy Krętej 8, pisano w 1904 roku nawet w Kurierze Warszawskim. Cytując: „Pensjonat i ustronie na wypoczynek podczas wakacji dla panienek, a dla chłopców w oddzielnych domach. Przyjęcie do pensjonatu dla panienek od 6-20 roku, do pensjonatu dla chłopców do 14 roku. Polecany przez lekarzy. Wykład wszystkich przedmiotów szkolnych. Przyjęcie każdego czasu. Prospekty udziela przełożona”.

Historyczny widok pensjonatu / Źródło: polska-org.pl

Kim była Eliza, a raczej Elise? Dokładnie Judith Eliseba Höniger urodziła się w żydowskiej rodzinie 9 października 1854 roku w Zülz, dzisiejszej Białej w województwie opolskim, jako córka Davida Hönigera, doktora medycyny z Rybnika, i Henrietty Jetty z domu Fröhlich pochodzącej z Gliwic (Gleiwitiz).
 
Była najstarszą z trójki rodzeństwa, co być może miało wpływ na jej późniejszą karierę. Gideon urodził się w 1858 roku, Sara w 1860 roku, najmłodszy braciszek, Ruben, urodził się 2 lutego 1864 roku i zmarł 3 miesiące później.
 
Rodzina przeprowadziła się do Breslau (Wrocławia). W 1887 roku Elise pojawia się we wrocławskiej księdze adresowej przy Gartenstrasse 9 (ulica Piłsudskiego) jako kierowniczka pensjonatu.

Współczesny widok budynku / Fot. Marta Maćkowiak

Według akt Biura Informacyjnego W. Schimmelpfeng kompleks w Jagniątkowie został wybudowany w latach 90-tych XIX wieku. Na 5 hektarach ziemi znajdowały się budynki, parkowy ogród oraz gospodarstwo rolne z 4 końmi, bydłem i świniami. Pensjonat był znanym żydowskim ośrodkiem edukacyjnym, który cieszył się doskonałą opinią i wysokim poziomem nauczania. Personel składał się z około 10-12 osób.

Według przewodnika z 1925 roku w jednym z budynków zatrzymywali się rodzice odwiedzający swoje dzieci.

Reklamy i dokument dotyczące pensjonatu Elizy Höniger

Elise Höniger nigdy nie wyszła za mąż ani nie doczekała się własnych dzieci i zmarła w Jagniątkowie 18 kwietnia 1915 roku w wieku 61 lat. Została pochowana we Wrocławiu na cmentarzu żydowskim przy ulicy Ślężnej, a po jej śmierci pensjonatem zajęła się jej siostra, Sara, i siostrzenica, Frieda. Ośrodek działał prężnie działał aż do wojny. 17 sierpnia 1942 roku Sara i Frieda zostały deportowane pierwszym transportem dla starszych osób z Berlina do Theresienstadt i tam zostały zamordowane.

Akt zgonu Elizy Höniger, lista transportowa zawierająca nazwiska Sary i Friedy, karta transportowa Friedy oraz akt zgonu Sary / Źródło: Archiwum Państwowe we Wrocławiu oddział w Jeleniej Górze

Źródła:

  • Archiwum Państwowe we Wrocławiu oddział w Jeleniej Górze
  • polska-org.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Końcowy raport składa się z kopi odnalezionych dokumentów, tłumaczeń, zdjęć oraz podsumowania. Wyjaśniam pokrewieństwo odnalezionych osób, opisuję sprawdzone źródła i kontekst historyczny. Najczęściej poszukiwania dzielone są na parę etapów i opisuję możliwości kontynuacji.

Czasem konkretny dokument może zostać nie odnaleziony z różnych przyczyn – migracji do innych wiosek/miast w dalszych pokoleniach, ochrzczenia w innej parafii, lukach w księgach, zniszczeń dokumentów w pożarach lub w czasie wojen.  Cena końcowa w takiej sytuacji nie ulega zmienia, ponieważ wysiłek włożony w poszukiwania jest taki sam bez względu na rezultat.

Raporty mogą się od siebie mniej lub bardziej różnić w zależności od miejsca, z którego rodzina pochodziła (np. dokumenty z zaboru pruskiego, austriackiego i rosyjskiego różnią się od siebie formą i treścią).

 

Na podstawie zebranych informacji (Twoich i moich) przygotuję plan i wycenę – jeśli ją zaakceptujesz, po otrzymaniu zaliczki rozpoczynam pracę i informuję o przewidywanym czasie ukończenia usługi. Standardowe poszukiwania trwają około 1 miesiąca, a o wszelkich zmianach będę informować Cię na bieżąco.

Na Twoje zapytanie odpiszę w ciągu 3 dni roboczych i jest to etap bezpłatny. Być może zadam parę dodatkowych pytań, dopytam o cele albo od razu przedstawię propozycję kolejnych kroków.

Warto pamiętać, że im więcej szczegółów podasz, tym więcej rzeczy mogę odkryć.

Podziel się ze mną:

  • Imionami i nazwiskami przodków (wszystkich, o których wiesz)
  • Miejscami urodzenia i zamieszkania (jeśli jest inne np. wojnie)
  • Datami urodzenia, ślubów i zgonu (mogą być orientacyjne)
  • Informacjami o rodzeństwie, kuzynach, emigracjach.
  • Legendami i historiami rodzinnymi

I najważniejsze – jeśli masz niewiele informacji, zupełnie się tym nie martw, w takich sytuacjach także znajdę rozwiązanie.