Żołnierze Wehrmachtu i cross-dressing

Perełka, którą znalazłam dzisiaj na targu staroci – zdjęcia żołnierzy Wehrmachtu przebranych za kobiety. Przeglądając pudła ze starymi fotografiami, trafiłam na kolekcję zdjęć młodych mężczyzn służących w armii. Większość z fotografii niczym szczególnym się nie wyróżniała, za wyjątkiem dwóch, które przykuły moje oko.

Źródło: kolekcja prywatna

Cross-dressing i żołnierze Wehrmachtu

Na początku zdecydowałam się kupić 2 portrety kobiet i 2 krótkie korespondencje z końcówki XIX wieku. Niespecjalnie chciałam mieć w swojej kolekcji fotografie niemieckich żołnierzy, zwłaszcza bez żadnych podpisów, które pomogłyby mi zidentyfikować kogoś w kolejnym kroku.

Jednak coś mi podpowiedziało, że warto byłoby tę decyzję jeszcze raz przemyśleć. Minęło niecałe 10 minut i wróciłam do Pana, aby dokupić te cztery zdjęcia, o których nie mogłam przestać myśleć (dwa z występu i dwa leżące obok).

Szukając informacji, które pomogłyby mi zrozumieć kontekst tych wyjątkowych zdobyczy, trafiłam na artykuł o Martinie Dammannie. Artyście, który od dwóch dekad zbiera fotografie niemieckich żołnierzy uprawiających cross-dressing. Wygląda na to, że bohaterzy „moich” zdjęć nie byli odosobnieni, bo w 2018 roku na podstawie własnych zbiorów, Martin wydał album Soldier Studies. Cross-dressing in Wehrmacht.

Źródło: kolekcja prywatna

Karnawał, rozrywka czy ekspresja siebie?

Dammann, oprócz prezentacji zgromadzonych fotografii, zastanawia się nad rolą jaką cross-dressing mógł pełnić wśród niemieckich żołnierzy. Z jednej strony odwołuje się do niemieckich tradycji karnawałowych oraz do występów teatralnych mających dać ukojenie i rozrywkę w brutalnych okolicznościach. Z drugiej strony zauważa, że homoseksualizm i transpłciowość była obecna wśród żołnierzy Wehrmachtu, nawet w obliczu kary umieszczenia w obozie koncentracyjnym i śmierci.

Być może dla jednych był to żart i regulacja emocji, dla drugich zaś namiastka normalności i możliwość ekspresji samego siebie. Krótki wywiad z Martinem Dammannem można obejrzeć tutaj.